Energie en economie
De komende jaren moet Nederland verduurzamen. Daarnaast is de ruimte schaars en willen we ondernemers voldoende ruimte bieden om te ontwikkelen. Dat vraagt om ruimte voor economie en de ruimtelijk inpassing van energie. Om deze opgaven te realiseren zijn forse ruimtelijke ingrepen nodig.
Erfgoed en ontwerp kunnen inspiratie bieden voor deze inpassingen en tegelijkertijd het landschap herkenbaar houden. Het gaat hier bijvoorbeeld om de inpassing van distributiecentra en de realisatie van zonneweides, windenergie en energie infrastructuur op basis van kenmerken en karakteristieken die passen bij het cultuurlandschap en onze steden en dorpen.
Tekst in beeld:
Erfgoed Deal
De Erfgoed Deal draagt bij aan projecten
Waar ruimtelijke opgaven en erfgoed
Samenkomen.
In drie thema's: klimaatadaptatie,
Energietransitie & duurzaamheid en
Stedelijke groei & krimp.
Thema Energietransitie en duurzaamheid
Zonnepanelendak Meester van der Heijdengroeve
Titelkaart:
Niels Elshof
Programmamanager
Energie en Klimaat
Provincie Zeeland
Talking head Niels Elshof:
"Wat we in Zeeland heel belangrijk vinden
is zuinig omgaan met onze ruimte.
Dat betekent het combineren
van functies zoals
energietransitie, aardkundige waarde,
recreatie, natuur et cetera,
om dat allemaal samen te brengen
in dit mooie gebied hier in Zeeland.
De provincie Zeeland heeft twee belangrijke
opgaven aan elkaar gekoppeld.
Dat is het behoud van aardkundige monumenten,
maar ook de energietransitie.
Zonprojecten en windprojecten
kosten relatief veel ruimte
en die kunnen ten koste gaan van het
mooie open landschap in Zeeland.
De kunst is dus om te kijken waar
die zon- en windprojecten
helemaal tot hun recht kunnen komen
zonder te veel afbreuk te doen
aan het mooie gebied wat
wij in Zeeland hebben.
Als het bijvoorbeeld om
windmolens gaat,
dan kiezen wij er in Zeeland voor om te
werken met concentratielocaties.
We hebben in Zeeland een aantal
locaties aangewezen,
waarbij die windmolens specifiek
gerealiseerd kunnen worden,
zodat je die windmolens niet
in heel Zeeland ziet,
maar op een aantal specifieke locaties,
passend bij het landschap.
Als het gaat om zonne-energie ligt
het natuurlijk voor de hand
om hele akkers vol te leggen
met zonnepanelen.
Maar waar wij in Zeeland
eigenlijk op aansturen
is het leggen van zonnepanelen
op daken.
Meervoudig ruimtegebruik.
Er zijn bijvoorbeeld grote projecten
in Zeeland rond het Sloegebied.
Dat is het industrie- en havengebied
in Zeeland.
Maar er zijn ook kleinere projecten, bijvoorbeeld
de groeve van Nieuw Namen,
waarbij energietransitie en het beschermen
van aardkundige waarde samenkomen.
Titelkaart:
Nathalie de Visser
Archeoloog, projectleider
Grenspark Groot Saeftinghe
Talking head Nathalie de Visser:
"We staan hier in de Meester van der
Heijdengroeve in Nieuw Namen.
Dat is in het meest zuidoostelijke puntje van
Zeeuws-Vlaanderen, op de grens met België.
Hier in de groeve kunnen we
verschillende lagen zien.
De onderste is uit het plioceen, dus
uit drie miljoen haar geleden.
De bovenste laag is uit het holoceen, dus
tienduizend jaar geleden tot nu.
Daarin vinden we ook archeologische
resten uit de steentijd,
dus de vuurstenen artefacten
zijn hier gevonden.
Maar heel bijzonder is dat er ook twee potten
uit de bronstijd uit deze wand komen.
Daarom heeft de provincie het ook aangemerkt
als provinciaal aardkundig monument.
Het probleem in de groeve is het beheer
en behoud van deze wand.
We zijn aan het onderzoeken hoe
we dat eigenlijk moeten doen.
Want er is heel weinig ervaring mee,
omdat het een uniek object is.
Het is vrijgesteld, kunnen we zien,
aan weer en wind.
We willen graag een
overkapping maken
en meteen bij die overkapping ook de
opgave energietransitie meenemen,
door bijvoorbeeld zonnepanelen
op het dak aan te brengen.
Momenteel hebben we nog
geen definitief ontwerp.
We zijn heel hard bezig
om daartoe te komen.
Met verschillende partijen en ook met
name met de bewoners samen,
hier in het dorp en aan de
Belgische kant, Kieldrecht.
Titelkaart:
Debbie Harte
Voorzitter dorpsraad
Nieuw Namen
Talking head Debbie Hart:
"Wij zijn gecontacteerd door het
Grenspark Groot Saeftinghe.
Die hebben gevraagd of wij
mee wilden denken
over wat wij als bewoners vinden dat er
in de groeve moet gaan gebeuren.
Dus wij hebben verschillende
bijeenkomsten gehad.
We hebben meegedacht met een architect
samen om de plannen te tekenen,
wat wij vinden dat hier
in moet komen.
Want ook wij vinden dat de grondlagen goed
beschermd moeten worden en dat dit blijft.
Wij hebben onze ideeën allemaal
kunnen vertellen,
onze opmerkingen, onze bedenkingen
ook bij dingen.
Daar is goed naar geluisterd en daarop
zijn we samen verder gegaan.
Het was een voorwaarde aan het
hele project vanuit de groeve,
dat de zonnepanelen
erop kwamen.
Het zorgt er dan ook wel voor dat
de bewoners van Nieuw Namen
een stukje mee kunnen pikken van
de stroom die opgewekt wordt
door de zonnepanelen die
hier op de groeve liggen.
Talking head Nathalie de Visser:
"Het ontwerp heeft eigenlijk het idee van:
het oude maaiveld weer herstellen.
In de 18e en 19e eeuw is die groeve
gegraven voor zandwinning,
daarna is hij volgestopt met afval.
Na de sanering hebben we hier een
grote put die achtergelaten is.
We willen dat eigenlijk doen met een dak,
zodat de wand wordt beschermd.
En dan meteen met de
zonnepanelen erop.
Die zonnepanelen zijn
dan lichtdoorlatend,
want we willen niet in een donker
gat terecht komen.
De bedoeling is ook dat we de groeve en de
aardlagen weer kunnen beleven van onderaf.
Omdat dat veel meer indruk maakt dan
dat je van bovenaf dat kan zien.
Talking head Debbie Harte:
"Ja, we zijn heel blij dat we samen
mee hebben kunnen denken
over wat er in ons dorp,
in onze groeve gebeurt.
En dat wij ook wel dingen kunnen
meebepalen en zeggen
we willen dit niet, of we
willen dit juist wel.
En dat is heel fijn, dat we dat samen
hebben kunnen doen.
Tekst in beeld:
Erfgoed Deal
Titelkaart:
Ministerie van Onderwijs, Cultureel en Wetenschap
Meer weten? Kijk op erfgoeddeal.nl
Erfgoed Deal
Prioritaire opgaven
|