Het project Swaen Curaçao gaat over het verbeteren van het woonmilieu voor bewoners van een klein buurtje, gelegen rondom het oude landhuis Swaen in Willemstad op Curaçao. Het project richt zich zowel op het behoud van het monumentale stadshuis Swaen en de omliggende gebouwen als op de versterking van het immaterieel erfgoed, zoals de lokale zelfbouwcultuur, ambachten en verhalen uit de wijk. Daarmee wordt de wijk niet alleen fysiek opgeknapt, maar ontstaat ook een sociaalmaatschappelijk centrum, waarin erfgoed en gemeenschapszin samenkomen.
Het project Swaen Curaçao richt zich zowel op het behoud van het monumentale stadshuis Swaen en de omliggende gebouwen als op de versterking van het immaterieel erfgoed, zoals de lokale zelfbouwcultuur, ambachten en verhalen uit de wijk.
Samenwerking
Bewoners, overheid en kennisinstellingen werken in co-creatie aan een stedenbouwkundige basis, verbeteringen in water- en afvalbeheer, een modelwoning met hergebruikte materialen en een meer aantrekkelijke publieke ruimte. Daarmee wordt de wijk niet alleen fysiek opgeknapt, maar ontstaat ook een sociaalmaatschappelijk centrum, waarin erfgoed en gemeenschapszin samenkomen.
Learning communities
Studenten en buurtorganisaties spelen een belangrijke rol in het onderzoek dat voorafgaat aan de ingrepen, waarbij methoden van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) en de Historic Urban Landscape (HUL) Quick Scan voor materieel erfgoed worden toegepast. Met co-creatie en ‘learning communities’ werken bewoners, overheid en experts (van de University of Curaçao, TU Delft, en Haagse Hoge School) aan een aantal producten: een stedenbouwkundige onderlegger en waardekaart, pilot maatregelen voor water & afval, een modelwoning met gerecyclede materialen, en een verbeterde publieke ruimte.
Bewoners als mede-ontwikkelaars
De actieve betrokkenheid van bewoners als mede-ontwikkelaars staat centraal in het project. Hun kennis van traditionele technieken, hergebruik van materialen en gemeenschappelijke zorgstructuren vormt de basis voor duurzame en context[1]specifieke oplossingen. Zo wordt erfgoed niet enkel behouden, maar ook levend en toekomstbestendig gemaakt. De verwachte impact reikt in ieder geval verder dan Swaen alleen.
De aanpak kan als voorbeeld dienen voor andere wijken in Willemstad en gemeenschappen op Curaçao en daarbuiten, en bijdragen aan een bredere, opschaalbare methode van duurzame en inclusieve stadsontwikkeling.