Tussen de stad ‘s-Hertogenbosch en de dorpen Esch, Vught en Sint-Michielsgestel ligt een grote waterveiligheidsopgave. Hier moet het waterschap De Dommel tussen 2026 en 2033 ruim 25 kilometer dijkverbetering realiseren om de regio te behoeden voor overstromingen. Deze dijkverbetering is onderdeel van het in ontwikkeling zijnde waterveiligheidsprogramma Hoogwateraanpak Brabant Oost.
De regio kent een lange geschiedenis van waterbeheer. Al in de middeleeuwen werden de hoger gelegen zandruggen met dijken beschermd en tijdens de Tachtigjarige Oorlog speelden sommige dijken al een rol in de militaire waterlinies.
Het belang van goede bedijking
De overstromingen van 1995, waarbij onder andere het Bossche Broek en de A2 onder water kwamen te staan, maakten duidelijk dat dit risico opnieuw actueel is en daarmee ook het belang van een goede bedijking van de benedenlopen van De Dommel en De Essche Stroom.
Het project Heren van Herlaer grijpt deze dijkverbetering aan om waterveiligheid te combineren met behoud en inzet van erfgoed. De oude dijken en landschapsstructuren van weleer vormen de basis voor nieuwe oplossingen.
Eeuwenoude traditie
Met de overstroombare leidijken en achterliggende keerdijken bouwt Heren van Herlaer voort op de eeuwenoude traditie van het steeds aanpassen van het landschap aan veranderende watercondities. Door de historische dijken te versterken en opnieuw in te zetten, ontstaat een erfgoedinclusieve inrichting. Het gebied krijgt een robuuste bescherming tegen toekomstige hoogwaterstanden, terwijl de geschiedenis van het landschap zichtbaar en beleefbaar blijft.
Elders in Nederland liggen veel meer gebieden die kunnen leren van de in dit project opgedane kennis. Zo krijgen bestaande en historische dijken niet alleen nieuwe betekenis in het waterbeheer van de 21ste eeuw, maar blijven zij ook behouden voor komende generaties. Daarmee kan Heren van Herlaer niet alleen een oplossing bieden voor de waterveiligheid van vandaag, maar ook een voorbeeld voor andere regio’s in Nederland.