Project: Middag-Humsterland

Nationaal landschap Middag-Humsterland en het Reitdiepdal kennen landschappelijke erfgoedwaarden van (inter-)nationaal belang. Agrarisch gebruik is noodzakelijk voor het behoud hiervan, maar de erfgoedkwaliteiten maken moderne bedrijfsvoering ook complex. Het project combineert opgaven voor biodiversiteit, klimaat en circulariteit met behoud van kronkelige slotenpatronen en microreliëf in het landschap en historisch agrarisch gebruik. Dit project is aangevraagd door de gemeente Westerkwartier.

Om dit landschap te behouden is een uitwerking van het gewenste beheer nodig. Een structurele vergoeding daarvan is van maatschappelijk belang. Het project zet in op het uitwerken van een landschapsvisie met daaraan verbonden een landschapsofferte. Om voor die offerte kennis op te doen, komen er twee pilots. De resultaten hiervan zijn een voorbeeld voor andere gebieden in Nederland.

Karakter langjarig waarderen

Rondom thema’s als biodiversiteit, klimaat en zeespiegelstijging zijn veel plannen, maar het ontbreekt aan een gedeeld ruimtelijk perspectief, hiervoor wordt de landschapsvisie opgesteld. Vervolgens brengt een gebiedsofferte in beeld wat er nodig is (aan inzet en financiële middelen) om de kwaliteiten van Middag-Humsterland in stand te houden en te verbeteren. Met de offerte begint een zoektocht naar middelen om inrichting en beheer van dit karakteristieke landschap meerjarig te borgen en de opgaven tegemoet te treden. Centrale vraagstelling is hierbij: ‘Hoe kun je het beheer dat nodig is voor behoud van de karakteristieke elementen in Middag-Humsterland langjarig waarderen?’

Pilots

Via de uitvoeringspilots, enerzijds gericht op kleinschaligheid en microreliëf en anderzijds op natuurvriendelijk sloot- en randenbeheer, wordt gezocht naar nieuwe oplossingen om de opgaven samen te overbruggen. Collectief West en Landschapsbeheer Groningen pakken dit op, samen met de boeren in het gebied. Men zoekt naar welke landschaps- en natuurwaarden Middag-Humsterland kenmerken, hoe boerenbedrijven daar op dit moment mee omgaan, welke voor- en nadelen dat oplevert, hoe specifieke beheerpakketten mogelijk helpen bij de instandhouding en welke perspectieven er zijn voor collega-boeren.

Een foto van Middag-Humsterland
Beeld: ©Marcel Kerkhof