Zes nieuwe projecten in de Erfgoed Deal

In de zevende ronde van de Erfgoed Deal zijn zes nieuwe projecten toegevoegd aan het programma. Dit brengt het totaal aantal projecten nu op 42. Binnen de Erfgoed Deal maken verschillende partijen afspraken over het behoud en het gebruik van erfgoed bij de grote ruimtelijke opgaven van dit moment.

De zes nieuwe projecten zijn: Schans-Buitenwacht in Kampen, Klimaatbestendige Leidse binnenstad, Slotkwartier Egmond aan den Hoef, Archeologie in Rijnenburg, Landgoed Eyckenlust in Beek en Donk en Kazernekwartier Venlo.

Een blik van bovenaf op de Stille Rijn in Leiden met op de achtergrond de binnenstad
Beeld: ©Gemeente Leiden
Klimaatbestendige Leidse binnenstad: zicht op de Leidse binnenstad

Financiële bijdrage

Het gaat in totaal om financiële bijdragen van het Rijk van ruim 4 miljoen euro. Gemeenten en provincies zetten daar ruim 6,6 miljoen euro tegenover. Alle toegekende projecten zijn voorbeelden van een erfgoedinclusieve uitvoeringspraktijk die tot de verbeelding spreekt en toekomstige plannenmakers zal inspireren.

Rol van erfgoed

Mirjam Wulfse, de voorzitter van de Erfgoed Deal, over deze ronde:

We slagen er steeds beter in om erfgoed juist aan de voorkant de verbindende rol te laten spelen en zo bij te dragen aan het verhogen van de ruimtelijke kwaliteit van de leefomgeving. Er zijn zes prachtige voorbeelden toegevoegd. Ik noem het meenemen van archeologie helemaal aan de voorkant als kansrijk voor een wijziging in het denken over de rol van archeologie én de sturende rol van erfgoed bij een groot woningbouwproject als prachtige voorbeelden voor nieuwe ontwikkelingen in het land. We kunnen met recht trots zijn op deze uitkomsten.

Over de toegekende projecten:

Slotkwartier Egmond aan den Hoef

Het Slotkwartier is de verborgen parel in het hart van het dorp Egmond aan den Hoef. Centraal liggen de unieke fundamenten van het vroegere Slot op den Hoef. Het dorp heeft sinds enige jaren te maken met een afnemende bevolking, vergrijzing en een afnemend voorzieningenniveau. De gemeente Bergen stelt zich de opgave om dit rijksbeschermde dorpshart te herontwikkelen en om te vormen tot de kern van het dorp: een aantrekkelijke plek, waar mensen trots op zijn en graag naartoe komen en waar de sociale verbinding centraal staat. Gemeente, inwoners en belangenorganisaties investeren gezamenlijk in een nieuwe rol voor het Slotkwartier in Egmond aan den Hoef.

(Dit project valt onder het thema energie en economie.)

Kazernekwartier Venlo

Het project Kazernekwartier Venlo gaat over de herontwikkeling van een voormalig fort- en kazerneterrein dicht bij de binnenstad van Venlo tot een gemengd stedelijk woongebied. Het gebied kent een hoge cultuurhistorische waarde als gevolg van de aanwezigheid van rijks- en gemeentelijke monumenten die richtinggevend zijn voor de herontwikkeling van het gebied. Benutten van het aanwezige erfgoed is daarbij het uitgangspunt door het zichtbaar en beleefbaar te maken. Het project draagt daarnaast in belangrijke mate bij aan de invulling van de lokale en regionale behoefte aan stedelijk wonen voor de komende jaren.

(Dit project valt onder het thema wonen en mobiliteit.)

Archeologie in Rijnenburg

De polder Rijnenburg, in de zuidwesthoek van de gemeente Utrecht, ondergaat in de komende 20 jaar een ingrijpende ruimtelijke transformatie: Rijnenburg is een van de zestien locaties voor grootschalige woningbouw tot 2040. De meeste woningen komen in het centrale deel van Rijnenburg. Hier ligt een 3000 jaar oude stroomgordel, die ook een rijk archeologisch erfgoed herbergt. Doel van het project is om de archeologie zodanig in beeld te krijgen dat het erfgoed van Rijnenburg in de volle breedte kan meewegen in de ruimtelijke scenario’s. Hierbij krijgt archeologie een plek vooraan in het proces.

(Dit project valt onder het thema wonen en mobiliteit.)

Historische Verbindingen Landgoed Eyckenlust

Landgoed Eyckenlust is een landgoed van 68 hectare dat onlosmakelijk verbonden is met de ontwikkeling van het Brabantse dorp Beek en Donk. Met de komst van de Zuid-Willemsvaart werd het landgoed afgesneden van haar omgeving. De gemeente Laarbeek en de landgoedeigenaar willen de betekenis van Eyckenlust voor de dorpsgemeenschap vergroten en het landgoed toekomstbestendig maken door de historische verbindingen middels bomenlanen en bruggen te herstellen. Daarom is samen met het Waterschap Aa en Maas het initiatief genomen voor een integrale gebiedsontwikkeling. Hiermee wordt verdere verrommeling van het landschap tegengegaan en natuurwaarden versterkt.

(Dit project valt onder het thema wonen en mobiliteit.)

Schans-Buitenwacht Kampen

Binnen het project Schans-Buitenwacht in Kampen spelen verschillende opgaven een rol. De bewoners en gebruikers van het gebied ervaren al jarenlang wateroverlast. Er bestaan grote hoogteverschillen in het gebied, waardoor het regenwater zich bij hoosbuien in de lage delen van het gebied verzamelt en niet weg kan. Door klimaatverandering neemt de kans op hoosbuien toe, waardoor wateroverlast voor Schans-Buitenwacht in de toekomst, zonder ingrijpen, toeneemt. Daarnaast is er een mobiliteitsopgave rond het stationsgebied en een sterk verrommelde openbare ruimte. De historie van de plek bleek de oplossing in het vastgelopen gebiedsproces: het kenmerkende bolwerk uit 1590 vormt de inspiratie voor een breed gedragen ruimtelijk ontwerp.

(Dit project valt onder het thema water en bodem.)

Klimaatbestendige Leidse binnenstad

De historische binnenstad van Leiden is het economische en toeristische hart van de regio. Door de dichte bebouwing, maar ook door vaak stenige inrichting is de binnenstad vatbaar voor hittestress. De vraag is hoe de historische binnenstad ook in de toekomst aantrekkelijk blijft voor bewoners en bezoekers en tegelijkertijd de unieke historische kwaliteiten versterkt worden. Gemeente Leiden gaat samen met kennispartners onderzoek doen naar de klimaatopgave voor de binnenstad en naar de historische groen- en blauwstructuren. De bevindingen van de onderzoeksfase worden toegepast in een toolbox waarmee in drie verschillende uitvoeringsprojecten gewerkt wordt aan de Leidse grachtenstad van de toekomst.

(Dit project valt onder het thema water en bodem.)