Project: Nieuw Drassig Land

Het gebied Terwolde-Nijbroek omvat een waterstaatkundig en landschappelijk ensemble bestaande uit het gemaal bij Terwolde en de Middeleeuwse polder Nijbroek, gelegen tussen de IJssel en de Veluwe. De komende decennia moeten door klimaatverandering ingrepen worden gedaan in beide delen van het ensemble .

De polder heeft zijn oorspronkelijke structuur van weteringen, die ten dele een natuurlijke oorsprong hebben en derhalve niet helemaal recht zijn, grotendeels weten te behouden. Voorts kent de polder een bijzondere omdijking en staan er veel bosjes in. Dit wordt sinds 1921 (mede) bemalen door het gemaal bij Terwolde. Aanvankelijk een stoomgemaal, sinds 1951 het naastgelegen elektrische gemaal Baron van der Feltz, gebouwd in Delftse Schoolstijl. Herbestemming van dit gemaal is de motor van een bredere gebiedsontwikkeling waarin het gemaal en ingrepen in het polderlandschap samen een klimaatrobuust geheel vormen.

Het gemaal moet een grotere uitmaalcapaciteit krijgen én het moet kunnen inmalen. Het waterschap kiest er heel bewust voor om dit te realiseren in het oude gebouw. Wel is er een uitbouw noodzakelijk. Deze keuze vergt een extra investering. Tevens kan dan het leegstaande stoomgemaal een nieuwe functie krijgen in de vorm van een publiek toegankelijke herbestemming.

Daarnaast moet ook de polder Nijbroek klimaatadaptief worden gemaakt, want zoals de polder er nu bij ligt, is deze onvoldoende in staat de klimaatveranderingen op te vangen. Het gaat onder andere om twee kilometer natuurvriendelijke oevers (‘klimaatmantels’) op Nijbroekse wijze en aanleg van ‘klimaatbosjes op basis van oude rabatstructuur: dit houdt water vast en versterkt het landschap. Ook worden stuwen rondom de polder aangepast om meer water te kunnen bergen, en worden bruggen hersteld.

Alle plannen worden in nauwe samenwerking met de bewoners opgesteld door gemeente, waterschap en bureau Open Kaart, gespecialiseerd in co-creatie en ontwerp. ‘Hartslag’ van de planuitwerking vormen vier ateliers gepland in eerste helft 2021. Bovengenoemde groepen krijgen ook een rol in de leeromgeving: in samenwerking met de netwerken van de Gemalenstichting, SToWA, P10/22 grootste Plattelandsgemeenten en de Unie van Waterschappen zijn voorstellen gedaan voor concrete kennisdelingsacties.